معرفی رشته هوشبری

کارشناسی پیوسته هوشبری

Bachelor of science in Anesthesia

تعریف رشته :

رشته هوشبری در مقطع کارشناسی پیوسته، شاخه ای از علوم پیرا پزشکی است،که دانشجویان طی دورة آموزشی با اصول جدید و روشهاي مختلف بیهوشی ، تجهیزات ، وسایل و داروهاي مربوطه آشنا می شوند و مراقبت از بیمار تحت بیهوشی عمومی و بی حسی ناحیه اي در مراحل قبل ، حین و بعد از بیهوشی در اعمال جراحی اعم از عمومی ، تخصصی و فوق تخصصی را فرا می گیرند.آشنایی با روش ها و اصول مراقبتی در کنترل درد حاد و اقدامات در فوریت هاي پزشکی و وضعیت بحرانی از دیگر برنامه هاي آموزشی فراگیران می باشد. دانش آموختگان این رشته در مراکز آموزشی و درمانی به منظور کمک به متخصص بیهوشی تحت نظارت مستقیم پزشک متخصص بیهوشی ایفاي نقش می نمایند.

تاریخچه رشته :

منابع موجود نشان می دهد که رشته هوشبري در مقطع کاردانی در سال 1354 در شهرهاي تبریز و تهران ، تأسیس و نسبت به پذیرش دانشجو به صورت غیر متمرکز اقدام گردیده است. پس از انقلاب فرهنگی در سال 1361 پذیرش دانشجو از طریق کنکور سراسري و تحت عنوان کاردان هوشبري با طول دوره آموزشی 2 ساله انجام گرفته است.با توجه به پیشرفت هاي دانش بیهوشی و توسعه تجهیزات و فن آوري و به منظور توانمندسازي دانش آموختگان رشته کاردانی هوشبري ، ضرورت تربیت دانشجو در مقطع کارشناسی محسوس گردید و برنامه آموزشی دوره کارشناسی ناپیوسته هوشبري در سال 1385 تهیه و تدوین و در همان سال نیز به تصویب شوراي عالی برنامه ریزي علوم پزشکی رسیده است. همچنین مقررگردید با توجه به ضرورت اصلاح شیوه هاي آموزشی رشته هوشبري ، برنامه آموزشی دوره کارشناسی پیوسته نیز تهیه و تدوین گردد. در دانشگاه علوم پزشکی فسا این رشته از سال 1384در مقطع کاردانی تاسیس شد و تا سال 1386 ادامه داشت ، بعد از آن از سال 1387پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی هوشبری انجام شد . این رشته تا سال 1400 زیرمجموعه دانشکده پرستاری و بعد از آن با تاسیس دانشکده پیرا پزشکی به این دانشکده منتقل شد .

ارزشها و باورها :(Values)

با توجه به ارزشهاي حاکم بر جامعه ، اخلاق و اعتقاد اجزاء لاینفک آموزش در رشته هوشبري می باشند. در همین راستا دانشجویان و دانش آموختگان براي حفظ حقوق بیماران صرف نظر از سن ، جنس ، رنگ ، نژاد ، فرهنگ و مذهب آنها ، ارزش قائلند و با عنایت به کرامت انسان ها ، به سلامتی جسمی ، روحی و اجتماعی بیمار اهمیت می دهند.دانشجویان و دانش آموختگان با تاکید بر عدالت اجتماعی و برابري انسانها ، با بیماران ارتباط مناسبی برقرار کرده و با در نظر گرفتن خواسته آنها و تلاش در جهت حفظ و ارتقاء سلامتی و رساندن کمترین آسیب جسمانی و عوارض داروئی براي آنان ، بر اساس وظایف تعیین شده و در ارائه خدمات درمانی مطلوب ، کمک می نمایند .

رسالت :(Mission)

رسالت رشته عبارت است از تربیت دانش آموختگانی که بتوانند در بخش هاي بیهوشی و بخش مراقبت هاي پس از عمل Post Anesthesia Care Unit (PACU) تحت نظارت متخصص بیهوشی از بیماران مراقبت به ، عمل آورند. همچنین در خدمات کنترل درد و فوریت هاي پزشکی انجام وظیفه نمایند.با تربیت این نیرو ها مراقبت مطلوب و اثربخش از بیماران در مراحل قبل ، حین و بعد از بیهوشی در بیماران تحت بیهوشی عمومی و بیحسی ناحیه اي ، کنترل و پیشگیري از انتقال عفونتهاي بیمارستانی ، ایجاد شرایط مناسب و سرویس (PACU) روحی براي بیماران ، مراقبت مطلوب از بیماران بستري در واحد مراقبت هاي پس از بیهوشی و حضور موثر در تیم احیاي قلبی ، ریوي ، مغزی (CPCR) و کنترل درد حاد Acute Pain Management Service (APMS) ، مقدور خواهد بود.

چشم انداز :(Vision)

با توجه به توسعه و گسترش دامنه علوم مربوط به بیهوشی ، رشته کارشناسی هوشبري با تاکید بر یادگیري فعالانه ، نوآوري ، کسب اطلاعات و مهارتهاي بالینی جدید و مراقبت از بیماران به مطلوبترین شکل ممکن به یکی از رشته هاي مطرح در جوامع علمی داخلی و خارجی تبدیل خواهد شد که استاندارد هاي بالاي مراقبتی را ارائه خواهد داد.

نقش شاغلین :(Role definition)

نقش دانش آموختگان این رشته شامل نقش هاي مراقبتی ، ارتباطی و آموزشی می باشد.

وظایف کارشناس هوشبری:

اطمینان از هویت بیمار و کنترل نام بیمار با پرونده و لیست عمل، دستبند مشخصات، نداشتن زیورآلات و سایر وسایل
بررسی مدارک مورد نیاز شامل اجازه عمل، آزمایشات، گرافی ها و ...، کنترل بیمار از نظر آمادگی محل عمل، اطمینان از ناشتابودن
گرفتن شرح حال پیرامون سابقه حساسیت بیهوشی، بیهوشی قبلی، عمل جراحی، مصرف دارو، کنترل علایم حیاتی و گزارش موارد غیرطبیعی
بررسی، اصلاح و ارتقا فرایندهای انجام کار مربوط به بیهوشی
همکاری در تعیین وضعیت بیمار در حین عمل و کنترل علایم حیاتی (پایش مانیتورینگ) و سطح هوشیاری
ارزیابی وضعیت بالینی و آزمایشات بیمار قبل از عمل
همکاری های لازم با گروه آموزشی بیهوشی در زمینه های آموزشی و پژوهشی و مشارکت در تحقیقات کاربردی در عرصه نظام سلامت در شغل مربوطه

انجام مشاوره و تصمیم گیری( با هماهنگی متخصص) و با لحاظ رضایت بیمار درمورد نوع بیهوشی( عمومی یا ناحیه ای) با توجه به وضعیت بالینی بیمار و نتایج آزمایشات پاراکلینیکی
تزریق داروهای قبل از بیهوشی بر اساس تجویز پزشک متخصص از نظر نوع و مقدار دارو و روش استفاده از آن
القاء بیهوشی به (بیماران تا ریسک 3) و شرکت در نگهداری و اتمام آن زیر نظر متخصص بیهوشی همچنین پایش بیمار پس از گرفتن بی حسی موضعی( اسپاینال، اپیدورال)
هدایت بیمار از بدو ورود به تخت عمل و تحت نظر داشتن بیمار در طول عمل و انتقال بیمار به ریکاوری تا هوشیاری کامل و ترخیص و انتقال به بخش تحت نظر متخصص هوشبری
بررسی بیمار از نظر تنظیم دستگاه تنفس مصنوعی با بررسی گازهای خون شریانی در صورت صلاحدید
رگ گیری وریدی، کارگذاری لوله تراشه و احیای قلبی ریوی در بخش های ویژه، اورژانس و ...

اجرای روندهای عملی بالینی( پروسیجر) متداول بی دردی( مانند بی دردی بعد از عمل، حین زایمان و...)
شرکت فعال در دوره های کارآموزی، مهارتی و آموزشی در جهت ارتقا معلومات و توانمندیهای شغلی و به کارگیری نتایج آن در انجام وظایف محوله
انجام سایر امور مربوطه طبق دستور مافوق مطابق مقررات
انجام روش های ایزولاسیون و کنترل عفونت
انجام واشینگ دستگاهها و مانیتورینگ ها و...
برقراري ارتباط مناسب و سعی در جهت رفع نگرانی و تشویش ، تامین آسایش و راحتی ، حفظ حریم خصوصی و اسرار بیمار
رعایت اصول ایمنی بیمار
مشارکت فعال با متخصص بیهوشی در پوزیشن دهی بیمار بیهوش و یا بی حس قبل، حین و بعد از عمل
تنظیم دستگاه بیهوشی بر اساس وضعیت بیمار با نظارت متخصص بیهوشی
انجام دستورات متخصص بیهوشی و ثبت کلیه اقدامات انجام گرفته دارویی یا پروسیجر درمانی حین عمل جراحی

آمایش دستگاه ها ، تجهیزات مربوط به بیهوشی و آماده کردن لوازم ، وسایل و دارو هاي مورد نیاز و اطمینان یافتن از کارایی آن ها و هماهنگی مربوطه با متخصص بیهوشی

مشارکت فعال با متخصص بیهوشی در قرار دادن بیمار در وضعیت هاي مناسب (position) و بدون خطر در زمان بیهوشی یا بی حسی، قبل، حین و بعد از عمل متناسب با نوع عمل جراحی

مشارکت در کنترل، ثبت میزان جذب، دفع مایعات و هموستازیس تحت نظارت متخصص بیهوشی

کمک به متخصصص بیهوشی در محافظت از بیمار از نظر بروز عوارض احتمالی بیهوشی و پیشگیري از آسیب هاي احتمالی به اعضاء بدن (خراش قرنیه ، سوختگی با وسایل برقی ، فشار وارده به اعصاب محیطی...) (Never Event)

همکاري و کمک در ثبت برگه هاي مربوط به هوشبري زیر نظر متخصص بیهوشی

استفاده موثر از انواع وسایل اکسیژن درمانی ، رطوبت سازها و ... طبق دستور متخصص بیهوشی در ریکاوری (PACU)

کمک در انجام روشهاي کنترل درد به متخصص بیهوشی

برقراری ارتباط موثر با بیمار، خانواده بیمار و تیم بیهوشی، جراحی، کادر درمانی و واحدهای مرتبط بااتاق عمل( آزمایشگاه، بانک خون، رادیولوژی، مهندسی پزشکی و....)

طول دوره و تعداد دروس:

پذیرش دانشجوی کارشناسی هوشبری از طریق آزمون سراسری و به صورت متمرکز می باشد .متوسط طول دوره کارشناسی هوشبری 4 سال و نظام آموزشی آن مطابق آئین نامه آموزشی مراکز آموزش عالی مصوب ستاد عالی انقلاب فرهنگی است .

تعداد کل واحدهای درسی دوره کارشناسی 134 واحد و به شرح زیر می باشد :

دروس عمومی :26 واحد

دروس پایه :41 واحد

دروس تخصصی :33 واحد

کار آموزی :18 واحد

کار آموزی در عرصه :16 واحد